{وَلَا أُقْسِمُ بِالنَّفْسِ اللَّوَّامَةِ}
و به نفس ملامتگر سوگند می‌خورم. [القيامة: ۲]
امام مجاهد بن جبر، نفس لوّامه را این‌گونه توصیف می‌کند:
"هِيَ الَّتِي تَلُومُ عَلَى مَا فَاتَ وَتَنْدَمُ، فَتَلُومُ نَفْسَهَا عَلَى الشَّرِّ لِمَ فَعَلَتْهُ، وَعَلَى الْخَيْرِ لِمَ لَا تَسْتَكْثِرُ مِنْهُ."
«نفس لوّامه آن است که بر چیزی که از دست رود، پشیمان شده و به سرزنش می‌پردازد؛ خود را بر انجام کار ناشایست توبیخ کرده که چرا این کار را انجام دادی؟ و بر انجام کار خیر نیز خود را سرزنش می‌کند که چرا بسیار انجام ندادی؟».
تفسیر قرطبی، ج ۱۹، ص ۹۳.
