| دفترچه

بزرگان اهل سنت و  جماعت سرزمین فارس 

شیخ السنة امام ابوداود سیستانی رحمه الله - ٢٠٢- ٢٧٥ هجری

امام سلیمان بن اشعث ابوداود سجستانی در سال ٢٠٢ هجری قمری در سیستان چشم به جهان گشود.

وی از کودکی شیفته‌ی علم  حدیث بود، لذا از محضر علما و دانشمندان شهر خود کسب فیض نمود.

سپس برای تحصیل دانش و جمع‌آوری حدیث به عراق، حجاز، مصر، شام و خراسان سفر کرد و از پیشوایان علم حدیث، اخذ حدیث نمود.

امام ابوداود رحمه الله در  دوران طلایی امت؛  در قرن سوم هجری قمری می‌زیست. در قرنی که امامان و بزرگان اهل حدیث مانند: بخاری، مسلم، یحیى بن معین، احمد بن حنبل، ترمذی و نسائی رحمهم الله از نام‌آوران و سرآمدان حدیث بودند.

 امام ابوداود رحمه الله هم‌عصر  چند تن از خلفای عباسی بود:

۱. مأمون

۲. المعتصم

۳. الواثق

۴. المتوکل

۵. المنتصر

۶. المستعین

۷. المعتز

۸. المهتدی

۹. المعتمد علی الله. 

• شیوخ و اساتید امام ابوداود:

امام احمد بن حنبل

یحیی بن معین

قتیبه بن سعید

عثمان بن ابی شیبه

عبد الله بن رجاء

ابوالولید طیالسی

مسلم بن ابراهیم

ابراهیم بن بشار

اسحاق بن راهویه

عبد الله بن مسلمه قعنبی

سلیمان بن حرب.

اسحاق طالقانی

• شاگردان امام ابوداود:

ابو عیسی ترمذی

ابو عبد الرحمن نسایی

ابوبکر، عبدالله بن ابی‌داود (پسر امام ابوداود)

ابو عوانه یعقوب اسفرائینی 

ابو علی محمد بن علی لولوئی

محمد بن ابی بکر بن داسه

محمد بن علی بن عثمان آجری

ابوبکر ابن ابی الدنیا

ابو سعید بن الأعرابی 

احمد بن علی بن حسن بصری

محمد بن جعفر فریابی

محمد بن نصر المروزی

امام ابوبکر الخلال

امام حرب الکرمانی

• تألیفات امام ابوداود سجستانی:

امام ابوداود در زمینه‌ی جمع‌آوری احادیث زحمات فراوانی متحمل گردید و آثار فراوانی از خود به‌جای گذاشت‌:

 ۱.سنن ابوداوود

۲.کتاب المراسیل

۳.مسائل الامام احمد

۴.کتاب القدر

۵.الناسخ والمنسوخ

۶.کتاب الزهد

۷.اخبار الخوارج

۸.فضائل الأعمال

۹.الدعاء

۱۰.البعث و النشور

• منهج ابوداود رحمه الله:

وی،  به سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم بسیار تمسک داشت و بر تطبیق سنت بسیار حریص بود و از جدل پرهیز می‌کرد و بر راه و روش اصحاب رسول الله صلی الله علیه وسلم قرار داشت. 

• صفات و ویژگی‌های اخلاقی امام ابوداود:

وی، مردی صالح و عابد؛ و صاحب اخلاق برجسته بود و در اظهار حق بسیار شهامت داشت.

• جایگاه اجتماعى امام ابوداود:

امام از جایگاه والایی در نزد علما و عوام مردم برخوردار بود و همه‌ی علما او را می‌ستودند. او، خود نیز علم و علما را بسیار گرامی می‌داشت. کتابش «سنن ابی‌داود» در زمان خودش انتشار یافت؛ به‌طوری‌که تشنگان علم حدیث، از این کتاب سیراب می‌گشتند.

•جایگاه امام در نزد حاکم:

حکایت است که امیر ابواحمد الموفق عباسی به نزد امام ابوداود رحمه الله تعالی آمد و از او خواست که به بصره برود و آنجا را مکان اقامت قرار دهد و حلقه‌ی درس دایر کند تا طلاب علم از هر گوشه و کنار به‌سوی حلقه‌های علم بشتابند و خرابی و ویرانی بصره که حاصل فتنه‌ی زنجیان است، به آبادی و امنیت مبدل شود. وی همچنین از امام ابوداود خواست تا کتاب سنن را برای فرزندانش روایت کند و به آنها آموزش دهد. 

• ستایش اهل علم از امام ابوداود:

• ابوبکر الخلال و حافظ موسی بن هارون گفته‌اند که امام ابوداود در دنیا برای حدیث خلق شده بود و در آخرت برای جنت؛ و ما بهتر از او ندیده‌ایم.

 • حاکم نیشابوری گفته است: امام ابوداود، امام اهل حدیث در عصر خویش بود.

• امام ذهبی گوید: برای ابوداود، همین افتخار بس که ترمذی و نسائی  از شاگردانش بودند.

• ابراهیم حربی گوید: حدیث برای ابوداود چنان نرم و آسان بود که آهن   برای داوود نبی علیه السلام نرم شده بود.

• امام ذهبی گوید: سیرت امام ابوداود همانند امام احمد ابن حنبل بود و سیرت امام احمد همانند وکیع بود و سیرت وکیع مشابه سفیان و سیرت سفیان مشابه منصور و سیرت منصور مشابه ابراهیم و سیرت ابراهیم مشابه علقمه و سیرت علقمه مانند ابن مسعود و سیرت ابن مسعود رضی الله عنه همانند سیرت رسول‌الله صلی الله علیه وسلم بود. 

 فرزندش عبدالله معروف به ابن ابوداود، حافظ و شیخ بغداد بود؛ به‌طوری‌که امام ذهبی گوید: دریای علم بود و برخی از اهل علم او را در علم از پدرش برتر می‌دانند.

• وفات امام ابوداود:

امام ابو داود رحمه الله در بصره در سال ۲۷۵ هجری قمری در سن ۷۳ سالگی وفات یافت و در جوار قبر سفیان ثوری رحمه الله دفن گردید.

رَحِمَهُ اللهُ تعالی