| دفترچه

از امام احمد بن حَنبَل (رَحِمَهُ الله) پرسیدند:

چگونه دروغ‌گویان را می‌شناسی؟
گفت: «از روی وعده‌هایی که می‌دهند.»

كَيْفَ تَعْرِفُ الْكَذَّابِينَ؟ قَال: بِمَوَاعِيدِهِمْ.

[الکامل لابن عَدي، ۱/۱۰۲]

وَهَب بن مُنَبِّه رحمه الله:

"آيَةُ الْمُنَافِقِ أَنَّهُ يَكْرَهُ الذَّمَّ وَيُحِبُّ الْحَمْدَ."

"نشانه‌ی منافق آن است که از نکوهش بدش می‌آید و ستوده شدن را دوست دارد."

الزهد لأحمد بن حنبل، ص ۳۰۲، ش ۲۱۸۶.

مردی از حذیفه -رضی الله عنه- پرسید: «نفاق و دورویی چیست؟»

حذیفه -رضی الله عنه- فرمود:

"أَنْ تَتَكَلَّمَ بِالإِسْلاَمِ، وَلاَ تَعْمَلَ بِهِ."

«نفاق یعنی اینکه از اسلام سخن بگویی، ولی به آن عمل نکنی.»

سير أعلام النبلاء، ج ۲، ص ۳۶۳.

از بعضی از علمای پیشین نقل شده که:

"خوفوا الْمُؤمنِينَ بِاللَّه وَالْمُنَافِقِينَ بالسلطان والمرائين بِالنَّاسِ."

«مؤمنين را از الله بترسانید، و منافقین را از (حاکم و ) سلطان، و ریاکاران را از مردم».

مختصر شعب الإیمان، ص ۹۸.