| دفترچه

امام ابوداود رحمه‌الله، صاحب سنن در یک کشتی سوار بود صدای عطسه‌ای را از ساحل دریا شنید که بر آن «الحمدلله» گفته شد،قایق کوچکی را به یک درهم کرایه کرد و نزد عطسه‌زننده رفت و جواب عطسه‌اش را ( با گفتن:یَرحَمُکَ الله) داد و برگشت.

 همراهان امام که از کار ایشان مات و مبهوت شده بودند پرسیدند که این همه رنج و زحمت برای چه بود؟

گفت: شاید او مستجاب‌الدعوه (یعنی کسی که دعایش اجابت می شود) باشد ( و دعای یَهدیکُمُ اللهُ وَ یُصلِح بالَکم که او در جواب یَرحَمُکَ الله می گوید در حق من اجابت شود).

 هنگامی که خوابیدند صدایی شنیدند که  می‌گفت: 

«یا اهل السفینة ان أباداود اشتری الجنة من الله بدرهم».  

ای اهل کشتی ابوداود بهشت را در قبال یک درهم از الله خرید.

حافظ ابن حجر در فتح‌الباری اسناد این حکایت را جید و خوب دانسته و ابن عبدالبر، ۱۰/۶۲۶ نیز آن را تخریج کرده است.

عالم برجسته اسلام فضیل بن عیاض رحمه الله فرزندش علی را در حالی دید که با گوشه لباسش در حال تمیز کردن کفه ترازوی دکانش بود

از او پرسید: برای چه زود به زود چنین کاری را هی تکرار میکنی؟

گفت: تاکه غبار راه و جاده را برای مسلمانان وزن نکنم

فضیل از شدت حرص پسرش بر امانت در میزان و ترازو به گریه افتاد.

الله متعال از او و پسرش راضی باد

مختصر تاریخ دمشق

یحیى بن معاذ رحمه الله:


"توحید دارای نوری است و برای شرک آتشی است،و همانا نور توحید پلیدی های موحدین را می سوزاند همچنانکه آتش شرک حسنات مشرکین را می سوزاند."

"إن للتوحید نورأ وللشرک نارأ وإن نور التوحید أحرق سیآت الموحدین کما أن نار الشرک أحرقت حسنات المشرکین."
[ روح البیان - تفسیر حقی - : ۱۰۳/۶ ]

هنگامى که پادشاه روم وارد سرزمینهاى اسلامى شد، مردان را شهید و زنان و کودکان را اسیر کرد، و مسلمانانى که زنده به دست او می افتادند چشمهایشان را در می آورد و گوش و بینى آنها را می برید.

به معتصم خلیفه وقت مسلمین خبر رسید که، زنى هاشمى به دست رومی ها اسیر شده، فریاد زده است:

«وامعتصماه»، معتصم به دادم برس.

وقتى این جریان را براى معتصم بازگو کردند بلافاصله از تختش بلند شد و فریاد زن را جواب داد که «لبیک، لبیک»


و بلافاصله برخاست و در قصرش فریاد زد:

که حرکت کنید، سپس بر مرکب خود سوار شد، سبدى به همراه داشت که در آن توشه راه خود را گذاشته بود، عبدالرحمن بن اسحاق قاضى بغداد و شعبة بن سهل را با ٣٢٨ نفر مرد عادل فرا خواند و آنها را گواه گرفت که او تمام دارایى خود را سه قسمت می نماید یک سوم، مال فرزندانش خواهد بود و یک سوم در راه الله وقف می باشد و یک سوم از غلامانش خواهد بود، سپس همراه گروهى از فرماندهان جنگى حرکت کرد و در قسمت مغربى رود دجله اردو زد، نهایتا پس از مدتى جنگ و مبارزه با رومیان، بر آنها پیروز گشت و روم را شکست داد.

{ ن ک الکامل لابن الاثیر ۲۴۷/۵}

امام حسن بصری رحمه الله:

"این که بابی از علم را فرابگیرم برایم دوست داشتنی تر است از دنیا، و آنچه در آن است."

زوائد الزهد از امام أحمد ۱۵۴۰

امام ابن رجب رحمه الله:

"بوی اخلاص همانند بوی مشک و عنبر خالص است و هر چه این بو با لباس تقوا و اخلاص پنهان شود عطر و بویش ماندگار تر و دل نوازتر خواهد بود، اما بوی ریا همانند دود هیزم است در هوا اوج می گیرد سپس اثری از آن باقی نمی ماند جز بوی بدی که در هوا پخش می کند."

قال ابن رجب رحمه الله :

رائحة الإخلاص کرائحة البخور الخالص، کلما قوی ستره بالثیاب، فاح وعبق بها ورائحة الریاء کدخان الحطب، یعلو إلى الجو ثم یضمحل وتبقى رائحته الکریهة.

مجموع الرسائل (٧٥٨)

عبدالله بن مسعود رَضِیَ اللهُ عَنهُ:

«إِنَّکَ مَا کُنْتَ فِی صَلاةٍ فَإِنَّکَ تَقْرَعُ بَابَ الْمَلِکِ وَمَنْ یُکْثِرُ قَرْعَ بَابِ الْمَلِکِ یُوشِکُ أَنْ یُفْتَحَ لَهُ

«تا زمانی که در نماز هستی انگار بر دروازه‌ی پادشاه حلقه می‌زنی و هرکس که بیشتر حلقه بر در بزند، امید است که در، به روی او گشوده شود

آنگاه به بنده اجازه‌ی سخن‌گفتن داده می‌شود، او نیز خویشتن را خاضعانه به آستانه‌ی او خواهد انداخت، در همان حال بایستی خود را از کلیه‌ی توانمندی‌هایش برهاند و به حول و قوه‌ی الهی پناه برد.

 به روایت طبرانی، فی الکبیر و رجاله رجال الصحیح، مجمع الزوائد: ج ۲، ص ۲۵۸.

پادشاهی مردی را مدت زمانی طولانی به زندان افکند پس از اینکه او را بیرون آوردند پادشاه از وی پرسید:

دوران حبس را چگونه یافتی؟ 

مرد پاسخ داد: هر روزی که از روزهای خوشت می گذشت روزی از روزهای اندوه من کاسته می شد تا اینکه امروز گرد هم آمدیم.

محبت بین امام علی رَضِیَ اللهُ عَنهُ و امام معاویه رَضِیَ اللهُ عَنهُ:

در دوران جنگ [صفین] حکومت کوچکی از مسیحیان که در توابع روم باقی مانده بود، وقتی دیدند مسلمانان دو گروه شده و با یک‌دیگر جنگ می‌کنند، فرصت را مناسب یافتند تا مدینه را تصرف کنند؛ چنان‌که شروع به آماده‌گیری کردند. وقتی خبر به معاویه ـ رضی الله عنه ـ رسید، فوراً نامه‌ای [بدین مضمون] فرستاد:

«ای سگ روم! 

تو از جنگ داخلی ما نمی‌توانی سوء استفاده کنی؛ هر گاه تو به جانب مدینه رو نمایی، به الله قسم! اوّلین سربازی که از لشکر علی ـ رضی الله عنه ـ برای سرکوب نمودن تو بیرون می‌آید، نامش معاویه بن ابی‌سفیان خواهد بود.»

با رسیدن این نامه، همت آن مسیحی پست شد. 

[تاریخ طبری؛ البدایه والنهایه: ۸/ ۱۷۳]

‌ هر وقت قصد اصلاح حقیقی یک زن را داشتید، پیش از آن‌ که حجابِ عفّت و حیاء را از چهرۀ او بردارید، تلاش کنید حجابِ جهل را از عقل و اندیشه‌ او کنار زنید.

چون این نوع حجاب علّتِ عقب ماندگی اوست، امّا پوشش اسلامی که به زن‌ها آن‌ هم در زمان پیشرفت‌ و عزّت‌شان ضرر نرسانده است، در گذشته دخترانِ بغداد، قُرُطبه و بجایه در علم و دانش به مقاماتِ عالیه‌ای رسیدند، در حالیکه باحجاب و پاک‌دامن بودند.

پس نمی‌دانم امروزه چه چیزی شما را قبل از هر چیزی به نمایان کردن دست و صورت فرا می‌خواند؟!

ابن بادیس رحمَهُ الله

مجله الشهاب،شمارۀ ۵  (۱۳۴۸ه-۱۹۲۹م)

میمون بن مهران رحمه الله:

بر زنان(نامحرم)وارد نشو (یعنی با آنان همنشینی و اختلاط نکن) حتی اگر بگویند :

"کتاب الله را به او بیاموز"

الحلیة ٨٥/۴

سفیان ثوری رحمه الله:

"هر کس که تو را دعوت داد و تو از اینکه قلب و دین تو را فاسد کند ترسیدی …

 "پس او را اجابت نکن"

حلیة الاولیاء

عبدالله أبا بطین رحمه الله:

و برای اولی الامر فقط می توان دعای خیر کرد .مدح و ستایش نمی شود بالاخص برای آنچه که در او نیست.

و آنهایی که در خطبه ها مدح می شوند همان کسانی هستند که دین را می میرانند، به همین دلیل مداحان اولی الامر به خطا رفته اند.

[رسائل وفتاوى أبابطین:١٧١]

امام ابن حجر رحمه الله:

الله برای دوستانش هنگام سختی خروجی قرار داده است؛ و زمان رسیدن این خروج را در بعضی از آنها به تأخیر می اندازد تا آراسته شوند و برایشان ثواب بیشتری باشد.

فتح الباری ۴۸۳/۶

عمر بن خطاب , با اینکه مردی بلند قامت و چهار شانه بود , در هر وعده غذا به پنج یا هفت لقمه اکتفا می نمود و بیشتر نمی خورد.

و بعید نیست که قوه کار فوق العاده وی از امساک در خوردن و نوشیدن سرچشمه می گرفت.

به طوری که در دوران خلافتش بی وقفه کار می کرد و هیچگاه از کار خسته نمی شد.

شبانه روز پیگیر امور مسلمین بود, هرگز از مجازات یک مجرم صرف نظر نمی کرد ولی محال بود یک بی گناه را به مجازات برساند.

عمر سه امپراطوری ایران , مصر و سوریه را آزاد کرد و به آغوش اسلام آورد ولی تا آخرین روز زندگی با اینکه بر قسمت اعظمی از دنیای قدیم حاکم بود

مانند روز اول بر حصیر می نشست و همچنان به پنج یا هفت لقمه اکتفا می نمود.

ز روی دوست , دل دشمنان چه دریابد!

چراغ مرده کجا , شمع آفتاب کجا !

منبع : نیرومندترین مرد عرب, کنستان ویرژیل گئورگیو, نویسنده پرآوازه فرانسوی

مجاهد رحمه الله فرمود:

«انسان کم رو و خجل و انسان متکبر و مغرور، علم یاد نمی گیرند».

«البخاری- الفتح» (۱/ ۲۷۶)

عبدالملک بن عبدالحمید میمونی:

بیاد نمی آورم کسی را پاک لباستر، دقیق تر در تمیزی ریش، موی سر و موی بدن و نظیف تر و سفیدتر از احمد بن حنبل دیده باشم.

صفة الصفوة ۱/۴۸۰

مردی در نزدیکى امام حسن بصــری رحمه الله ( با صدای بلند ) گریـه می کرد:

حسن بصری فرمـود : یاران پیامبرﷺ (در دعا و نماز)  گریه می کردند در حالـی که کسی که کنارشان نشسته بود متـوجه نـمی شد..!!

▪ حسن بصری در زمان خلافت عمر بن خطاب رضی الله عنه متولد شده و سال ١١٠ هجرى وفات کرد.

[ الإخلاص والنیة ٣٥ ]

📖 #تلنگر_و_تدبر

﴿إِنَّ لَکَ أَلَّا تَجُوعَ فِیهَا وَلَا تَعْرَىٰ﴾

(برای تو در آنجا (بهشت) این [امتیاز] است که نه گرسنه می‌شوی و نه برهنه می‌مانی).

▪ گرسنگی را با برهنگی یکجا آورده زیرا گرسنگی ذلت پنهان است و برهنگی ذلت آشکار.

[طه ۱۱۸-تفسیر ابن کثیر]