| دفترچه

امیرالمومنین عمر رضی الله عنه:

«اگر دیدی شخصی نمازش را ضایع می‌سازد، به الله سوگند چیزهای دیگر را بیشتر ضایع خواهد ساخت».

[التهجد وقیام اللیل]

مالک بن دینار :

از امام حسن بصری پرسیدم کیفر و مجازات عالم چگونه است؟

فرمود:  مرگ (و فساد) قلب

گفتم :

مرگ قلب چیست؟

فرمود:

به دست آوردن دنیا در مقابل عمل آخرت.

------------------------------------

عن مالک بن دینار، عن الحسن قال: قلت له: ما عقوبة العالم؟ قال: «موت القلب» ، قلت: وما موت القلب؟ قال: «طلب الدنیا بعمل الآخرة»

الزهد للإمام أحمد ص ۲۱۵

ابن مَسعود رضی الله عنه : 

« همانا این قلب ها به مانند ظرف هستند، پس آنها را با قرآن پر کنید و غیر از قرآن با چیز دیگری پر نکنید! » 

حلیة ٱلأولیاء (١/١٣١)

إمام نووی رحمه الله :

" بدان همانا مذهب وعقیده ی اهل سنت و آن کسانی که بر عقیده ی حق هستند از سلف وخلف،بر اینست که کسیکه با توحید بمیرد قطعا داخل بهشت می شود.

[شرح مسلم١/١٨٢]

سفیان بن عیینه رحمه الله:

عاقل کسی نیست که خیر و شر را از هم تشخیص می دهد، بلکه عاقل کسی است که اگر خیری را تشخیص داد، از آن تبعیت می کند، و اگر شری را فهمید از آن دوری می کند.

العقل و فضله لإبن ابی الدنیا ٥٦

شریح رحمه الله:

من دچار مصیبت می‌شوم و الله را برای آن مصیبت چهار بار حمد می‌گویم:

۱- حمدش می‌گویم که دچار مصیبتی بزرگتر نشدم.

۲- حمدش می‌گویم که توفیق صبر را به من عطا کرد.

۳- حمدش می‌گویم که به امید اجر و پاداش، توفیق گفتن «انا لله وانا الیه راجعون» به من عطا کرد.

۴- حمدش گویم که این مصیبت را در دینم قرار نداد. 

[سیر أعلام النبلاء ۵/ ۵۲]

‏حسن بصری رحمه الله:

" گفته شده که : بهترین اخلاق مؤمنین : عفو و بخشش است .. "

[ الزهد لأحمد ۱۶۸۰ ]

امام علی بن ابی طالب(رضی الله عنه) :

 آن کسی که مرتکب سخنِ زشت می شود، و فردی که آن را نشر می دهد، در گناه یکسانند..

[ الأدب المفرد للبخاری | ٣٢٤ ].

زبید یامی:

این سخن ابن مسعود مرا بیست سال ساکت (کم‌حرف) کرد:

هر که سخنش با رفتارش هماهنگ نیست خودش را تنبیه کرده است!

[عیون الأخبار: ۲/ ۱۹۵]

سفیان ثوری رحمه‌الله :

چنین دانستیم که ، ام ربیع اینگونه ندا می‌داد و می‌گفت : 

پسرم ، ربیع ، نمی‌خوابی ؟

ربیع در پاسخ گفت : مادر جان ! هر کس در تاریکی شب از شبیخون ( و عذاب ناگهانی ) بترسد ، حق است که نخوابد .

سفیان می‌گوید : وقتی ( مادر ربیع ) صدای گریه و بیداری فرزندش را می‌شنید ، می‌گفت : چه شده فرزندم ! نکند کسی را کشته‌ای ؟!!!

ربیع گفت : بله مادر جان ، یکی را کشته‌ام !

مادر گفت : این مقتول کیست ؟ بگو تا پیش خانواده‌اش برویم بلکه تو را ببخشند . والله اگر بدانند چقدر گریه می‌کنی و بی‌خوابی می‌کشی ، به تو رحم خواهند کرد .

ربیع گفت : مادرم ، آن مقتول « نـَـفــْـسم » است که با گناهان او را از پای درآورده‌ام .

اگر کسی از دیگری به نیکی یاد کند، آن خیر و نیکی، به وی باز می‌گردد..

این بدان مانَد که کسى اطراف خانهٔ خود گلزار برپا کند.پس هر بار نظر کند، گل و گلزار بیند، و دائماً در بهشت باشد

و چون بدِ یکى گفت، آن کس در نظر او مبغوض شد و چون از او یاد کند و خیال او پیش آید، چنان است که مار یا کژدم یا خار و خاشاک در نظر او آید.

پس اکنون که می‌توانی در باغ و گلزار باشى، چرا در میان خارستان و مارستان مى‌گَردى؟!

همه را دوست بدار تا همیشه در گُلزار و گلستان باشى.

امام حسن بصری رَحِمَهُ الله:

ای فرزند آدم چه چیزی از دینـت نزدت گرامى ست، اگر نمازت را بی اهمیـت بپنداری!!!

[ شعب الإیمان للبیهقی | ٢٩٠٧ ]

وهب بن منبه رحمه الله:

اگر دیدی کسی تو را برای چیزی که نداری ستایش می‌کند...

از این بترس که تو را برای عیبی که نداری سرزنش کند!

[سیر أعلام النبلاء: ۳/ ۴۴۸]

ملک از خردمندان جمال گیرد و دین از پرهیزکاران کمال یابد. پادشاهان به صحبت خردمندان از آن محتاج‌ترند که خردمندان به قربت پادشاهان.

"گلستان سعدی"

جعفر بن حسین به سفیان ثوری ـ رحمهما الله ـ گفت:

اگر چیزی باعث اندوهت شد بسیار «لا حَولَ وَ لا قُوَّةَ إلا بِالله» بگو، چرا که آن کلید گشایش و گنجی از گنج‌های بهشت است.

[الدر المنثور]

‏امام مالک -رحمه الله- : 

مناسب است مرد چنان به خانواده‌اش نیکی کند تا اینکه او در نزد آنان دوست داشتنی ترینِ مردم شود.

-----------------------------------------------

قال الإمام مالکٌ -رحمه الله-:‏«ینبغی للرجل أن یُحسِن إلى أَهل دارِه؛ ‏حتى یکون أَحبَّ الناس إِلیهم».

[«المُنتَقى شرح المُوطّا للباجی» (٢١٢/٧)]

فضیل بن عیاض رحمه الله:

«آنکه هوای نفس و پیروی از شهوات بر وی غالب شود، سرچشمه‌های توفیق را از دست می‌دهد».

[روضة المحبین: ۴۷۶]

یحیی بن معاذ رازی رحمه الله: 

هر اندازه محبت الله را داشته باشی، به همان اندازه هم مردم تو را دوست خواهند داشت،و هر اندازه از الله بترسی، به همان اندازه هم مردم از تو هیبت خواهند داشت،و هر اندازه به دستورات الله مشغول باشی، به همان اندازه هم مردم در کارهایت به تو کمک خواهند کرد.

رواه البیهقی فی شعب الایمان

حسن بصری رحمه الله:

هرکه چهار خصلت داشته باشد الله او را از شیطان حفظ نموده و از آتش در امان می‌دارد: آنکه نفس خود را هنگام

ترس و 

طمع و 

شهوت و 

خشم 

نگه می‌دارد.

[جامع العلوم والحکم]